Język maltański - cz. 1 - Alfabet

Od dawna próbuję się zebrać w sobie i nauczyć się języka maltańskiego, ale raczej kiepsko mi to wychodzi. Jakiś czas temu pomyślałem, że może uda mi się czegoś nauczyć pisząc o maltańskim na blogu. A ponieważ ostatnio ktoś zapytała o alfabet więc stwierdziłem, że może od tego spróbuję zacząć.

Będę korzystał przy tym z materiałów w książkach do nauki maltańskiego, które kurzą się ostatnio u mnie na półce. Mam nadzieję, że wyjdzie z tego coś sensownego i nie stworze nowego języka. :)

Jak możemy przeczytać w encyklopedii język maltański należy do grupy języków semickich rodziny afroazjatyckiej. Spokrewniony jest z językiem arabskim choć posiada też wiele zapożyczeń języków włoskiego i angielskiego. Jest jedynym językiem semickim zapisywanym alfabetem łacińskim.

Alfabet maltański składa się z 6 samogłosek (a, e, i, o u, ie) i 24 spółgłosek (b, ċ, d, f, g, ġ, għ, h, ħ, j, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, w, x, ż, z). Jak widać mamy tu kilka niestandardowych liter: ċ, ġ, ħ i już bardziej nam znane ż, oraz dziwnie wyglądające zlepki ie i għ. Co ciekawe nie mamy liter c i y.

Jeśli chodzi o wymowę liter w języku maltańskim to ċ - podobnie jak naszego ć, ġ jak dż, h jest nieme, ħ jak nasze h, q jest prawie nieme, x podobnie do ś czy sz, v jak nasze w, w jak ł, ż jak nasze z, a z jak ts. Poniżej tablica zawierająca litery, ich nazwy i przykłady słów je zawierających. Lista ta pochodzi z książki "Merħba Bik" autorstwa Antoinette Camilleri, z której też pochodzi zamieszczony tu fragment dźwiękowy z wymową poszczególnych liter.

litera	nazwa	przykłady	litera	nazwa	przykłady	litera	nazwa	przykłady
aA	a	Anna, Amerka	bB	be	Bella, Belt	ċĊ	ċe	Ċetta, ċoff
dD	de	dar, distrett	eE	e	etern, Elena	fF	fe	festa, fenek
ġĠ	ġe	ġenn, ġlekk	gG	ge	gaffa, goff	għGĦ	ajn	għajn, għalaq
hH	akka	hawn, hekk	ħĦ	ħe	ħabel, ħajt	iI	i	ilma, iljunfant
ieIE	i-e	ieqaf	jJ	je	jekk	kK	ke	kalzetti, kien
lL	le	le, lira, libsa	mM	me	mera, mara	nN	ne	neħtieġ, naf
oO	o	orinċ, orgni	pP	pe	penġa, pittura	qQ	qe	qattus, qalziet
rR	re	re, reġina, riħ	sS	se	sejf, sajf	tT	te	tè, terfa', trid
uU	u	użin, uri	vV	ve	veru, velu	wW	we	werċ, wirja
xX	xe	xemx, xirja	żŻ	że	żeffien, żejt	zZ	ze	zlazett, zopp

Jeśli ktoś chciałby pisać po maltańsku to kiedyś pisałem o maltańskiej klawiaturze dla Windows.